Tlenek węgla – bezbarwny, bezwonny, lżejszy od powietrza i śmiertelnie niebezpieczny. Powstaje na skutek nieprawidłowego spalania się paliw np. gazu, węgla, drewna, etc. Upraszczając - jego działanie na organizm:
- Hemoglobina transportuje tlen z płuc do poszczególnych narządów naszego ciała.
- Tlenek węgla łączy się z hemoglobiną ponad 200 razy łatwiej niż tlen, a do tego połączenie to jest trwalsze niż połączenie hemoglobiny z tlenem.
Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależą od jego stężenia objętościowego w powietrzu:
| stężenie objętościowe CO w powietrzu |
objawy zatrucia |
| 0,01–0,02% (100–200 ppm) | lekki ból głowy przy ekspozycji przez 2–3 godziny |
| 0,04% (400 ppm) | silny ból głowy zaczynający się ok. 1 godzinę po wdychaniu tego stężenia; |
| 0,08% (800 ppm) | zawroty głowy, wymioty i konwulsje po 45 minutach wdychania; po dwóch godzinach trwała śpiączka; |
| 0,16% (1600 ppm) | silny ból głowy, wymioty, konwulsje po 20 minutach; zgon po dwóch godzinach |
| 0,32% (3200 ppm) | intensywny ból głowy i wymioty po 5–10 minutach; zgon po 30 minutach; |
| 0,64% (6400 ppm) | ból głowy i wymioty po 1–2 minutach; zgon w niecałe 20 minut; |
| 1,28% (12800 ppm) | utrata przytomności po 2–3 wdechach; śmierć po 3 minutach. |
Źródło: Wikipedia.org
Jak chronić się przed zatruciem tlenkiem węgla?
- Utrzymuj wszystkie urządzenia: grzewcze, piecyki, kuchenki, kominki itp. w należytym stanie technicznym.
- Zadbaj o sprawność instalacji i podłączeń gazowych, kominowych.
- Pamiętaj o odpowiedniej wentylacji pomieszczeń. Większość okien posiada funkcję rozszczelnienia, ale pamiętaj przede wszystkim o wietrzeniu pomieszczeń i koniecznie okresowych przeglądach instalacji wentylacyjnych.
- Nie zaklejaj kratek wentylacyjnych.
- Zainstaluj czujnik tlenku węgla – ich ceny zaczynają się od kilkudziesięciu złotych - niewielka cena za bezpieczeństwo.
Jak pomóc osobie, u której podejrzewamy zatrucie tlenkiem węgla?
- Rozpoznanie zagrożenia:
- Objawy zatrucia tlenkiem węgla są bardzo różnorodne i jego rozpoznanie może być trudne. Czasami przypominają objawy grypy, ale bez stanu gorączki.
- Na ogół w początkowej fazie występują: ból głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty, zaburzenia równowagi i orientacji, osłabienie, znużenie, przyspieszone tętno, zaburzenia świadomości. U małych dzieci jedynym objawem mogą być wymioty, u ludzi starszych z chorobą wieńcową nasilenie objawów włącznie z zawałem serca.
- Pierwsza pomoc polega na usunięciu zatrutego z pomieszczenia. Musisz pamiętać o bezpieczeństwie własnym i innych. Nie wchodź do pomieszczenia, jeśli może to stanowić dla Ciebie zagrożenie. Jeśli oceniłeś, że możesz bezpiecznie udzielić pomocy postaraj się najpierw zapewnić wentylację tego pomieszczenia – otwórz (wstrzymując oddech) drzwi z zewnątrz, okno w sąsiednim pokoju, drzwi od klatki itp. – tak, żeby powstał przeciąg. Pamiętaj, że powietrze w pomieszczeniu z ponadnormalnym stężeniem tlenku węgla jest również niebezpieczne dla Ciebie i osób wokół Ciebie !
- W miarę możliwości zapewnij sobie pomoc innych – np. poproś o wezwanie pogotowia i straży, pomoc w wyniesieniu poszkodowanego.
- Po wyniesieniu poszkodowanego zapewnij mu dostęp do świeżego powietrza, sprawdź jego oddech. Jeśli nie oddycha natychmiast wezwij pogotowie (jeśli jeszcze nie zostało wezwane) i zacznij resuscytację. Jeśli poszkodowany oddycha i jest nieprzytomny ułóż go w pozycji bezpiecznej. Czekaj na przyjazd karetki, monitoruj jego oddech.
